Obchody 100-lecia Bitwy Niemeńskiej pod pomnikiem Marsz. J. Piłsudskiego

Tegoroczne uroczystości obchodów 100. rocznicy Bitwy Niemeńskiej odbyły się pod Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy oraz Patronatem Honorowym Jego Ekscelencji Księdza Arcybiskupa Tadeusza Wojdy Metropolity Białostockiego.

Dowódcą uroczystości był podpułkownik Łukasz Maciuszko z 18 Białostockiego Pułku Rozpoznawczego.
Po przybyciu pochodu uczestników uroczystości pod pomnik Marsz. J. Piłsudskiego, Dowódca Garnizonu Białystok Paweł Lachowski dokonał przeglądu pododdziałów w asyście Dowódcy Uroczystości i powitał poczty sztandarowe. Następnie podniesiona została Flaga Państwowa oraz odśpiewany i odegrany Hymn Państwowy.

“Rocznica Bitwy nad Niemnem to święto upamiętniające drugą co do wielkości po Cudzie nad Wisłą bitwę, którą stoczyły wojska polskie z wojskami bolszewickimi we wrześniu 1920 r. Bitwa ta zapisała się w naszej historii jako ostateczne zwycięstwo Polski nad Rosją Bolszewicką…” – rozpoczęła uroczystość Pani lektor. Następnie odczytała przesłanie Narodowego Patronatu Prezydenta RP Andrzeja Dudy w 100-lecie odzyskania niepodległości nad obchodami 100. rocznicy Bitwy Niemeńskiej w Sokółce w dniu 13 września 2020 r.: ” W szczególnym czasie narodowych obchodów 100. rocznicy odzyskania niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, w 100-lecie zwycięstwa nad bolszewikami w wojnie 1920 r. , dla uczczenia walecznych żołnierzy Wojska Polskiego, którzy pokonali wrogie wojska wypierając je za Niemen, dla upamiętnienia bohaterów, którzy oddali życie za Polskę i znaleźli miejsce wiecznego spoczynku na Ziemi Sokólskiej. W przeświadczeniu, że pamięć ta jest dla nas zaszczytnym zobowiązaniem, z wyrazami uznania dla organizatora uroczystości – Społecznego Komitetu Organizacji Obchodów Stulecia Bitwy Niemeńskiej oraz wszystkich współorganizatorów, w przekonaniu, że godne uhonorowanie tych, którzy wiernie służyli Ojczyźnie i Narodowi jest nasza powinnością oraz inspiracją do pracy dla dobra Rzeczypospolitej. Z życzeniami sukcesów w dalszym upowszechnianiu wiedzy o przeszłości Polski i Ziemi Sokólskiej oraz kształtowaniu postaw obywatelskich i patriotycznych.”
W imieniu organizatorów i współorganizatorów uroczystości pani lektor powitała Jego Ekscelencję Księdza Arcybiskupa Tadeusza Wojdę Metropolitę Białostockiego z podziękowaniem za prowadzenie Mszy Św. oraz wygłoszoną homilię. Kolejno powitała przedstawicieli duchowieństwa, przedstawiciela władz państwowych – Ministra Edukacji Narodowej Dariusza Piontkowskiego, Podlaskiego Kuratora Oświaty Beatę Pietruszkę, posłów i senatorów RP min. Senatora Mariusza Gromko, Dyrektor Biura Poselskiego Poseł Aleksandrę Szczudło, przedstawicieli władz samorządowych: Członka Zarządu Województwa Podlaskiego Wiesławę Burnos, radnych woj. podlaskiego, starostów, burmistrzów, wójtów i radnych wszystkich szczebli samorządu, dowódców, oficerów i żołnierzy Wojska Polskiego, komendantów i funkcjonariuszy służb mundurowych, leśników, przedstawicieli służb celno-skarbowych, kompanie honorowe, poczty sztandarowe służb mundurowych, organizacji pozarządowych, środowisk kombatanckich, uczelni, szkół i innych przedstawicieli społeczności lokalnej, wszystkich zaproszonych gości, mieszkańców Sokółki, Ziemi Sokólskiej, młodzież, harcerzy oraz wszystkich uczestników uroczystości.

Przyszedł czas na przemówienia. Wielkim aplauzem podczas uroczystości i w mediach odbiła się przemowa Gospodarza Powiatu Sokólskiego oraz współorganizatora uroczystości Starosty Piotra Rećko: “Bo przysięgaliśmy na orła i na krzyż, na dwa kolory, te najświętsze w Polsce barwy. Na czystą biel i na gorącą czerwień krwi, na wolność żywych i na wieczną chwałę zmarłych. – te słowa grały dziś w duszach, w sercach naszych bohaterów w 1920 r. Te wspaniałe słowa poety, które odnoszą się do Krzyża, o którym wspomniał Ksiądz Biskup, bo przecież tylko pod znakiem Krzyża Polska jest Polską, a Polak Polakiem, do Orła i naszych wspaniałych barw biało-czerwonych – Oni za to wtedy umierali. Właśnie tutaj, na naszej Ziemi Sokólskiej, ale też walczyli o to, żebyśmy w tej chwili mogli swobodnie mówić o tym, że jesteśmy Polakami. Musimy pamiętać o naszych bohaterach, tych wielkich jak dowódcy: Generał Leonard Skierski, czy Edward Rydz-Śmigły, którzy prowadzili ofensywę Bitwy Niemeńskiej, czy wreszcie nasz wielki Wódz Józef Piłsudski i Andrzej Galica wybitny Podhalańczyk, który poprowadził całą ofensywę po 20 września. Ale nie bylibyśmy godnymi reprezentantami Sokółczan, gdybyśmy nie pamiętali o tych naszych bohaterach, którzy tutaj umierali, niejednokrotnie cywilach… Nie musiałem długo szukać – 13 września 1920 r. – wykaz mężczyzn z podsokólskiej wsi Zaśpicze zamordowanych przez bolszewików przy wsi Nomiki w dniu 13 września 1920 r. Dokładnie 100 lat temu umierali: Justyn Puszko – rolnik, wiek 22 lata, Antoni Tryzna wiek 28 lat, Feliks Puszko 29 lat, Władysław Taudul 42 lata, Władysław Puszko 43 lata, Adolf Wróblewski 48 lat, Maciej Bajko 52 lata, Maciej Tryzna 53 lata, Jan Filipowicz 66 lat… Bestialsko zamordowani za to tylko, że byli Polakami. Za to, że jako cywile wspierali żołnierza polskiego walczącego za nasze tereny. O to żebyśmy mogli dzisiaj oddychać wolnym powietrzem. Bardzo dużo wspominamy o naszych wspaniałych Góralach, Podhalańczykach… Właśnie w granicach 13 września, legioniści, którzy szli na Litwę żeby uderzyć z boku przegrupowującą się armię Generała Tuchaczewskiego… Szli na Litwę, ale musieli po drodze stoczyć bój z bolszewikami. Stoczyli go w Nowym Dworze i Sidrze… i tam zginęli: Podporucznik Dmochowski Kazimierz, Plutonowy Gąsiorek Józef, Kozik Tomasz – szeregowy, Kuptyński Stanisław – szeregowy, Kurowski Stanisław – plutonowy, Łańcucki Bolesław – szeregowy, Purzycki Kazimierz – starszy szeregowy, Rumowski Bronisław – szeregowy. Przepraszam drodzy państwo, że zająłem czas tymi nazwiskami, ale musimy pamiętać o naszych bohaterach. Nie tylko o tych głównych dowódcach, ale również o tych, którzy szli w bój albo byli cywilami, wspierającymi naszych wielkich bohaterów. Cześć i Chwała Bohaterom!”

Poseł na Sejm Jarosław Zieliński na początku swojego wystąpienia odczytał list Prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego. W dalszym ciągu przemówienia zaznaczył wielką wagę Bitwy Niemeńskiej: “Dzisiaj, choć Bitwa Warszawska jest mocno obecna w zbiorowej świadomości narodowej Polaków, to cała wojna jeszcze nie. Bitwa Niemeńska czeka na godne miejsce w naszej wspólnej, narodowej świadomości. Bitwa Warszawska jest obchodzona jako święto centralne, ogólnopolskie, mówią o niej dużo media, cieszymy się z tego, tak trzeba, to jest bardzo ważne, ale wiemy, że Bitwa Warszawska tej wojny nie rozstrzygnęła, ani jej nie zakończyła… Dopiero Bitwa Niemeńska przesądziła ostatecznie o losach tej wojny, pozwoli wytyczyć granice II RP na wschodzie. O tej bitwie pamiętamy tutaj w regionie północno-wschodnim, województwie podlaskim, w szczególności Sokółka ma w tym swoją zasługę, bo tak jak powiedział Ksiądz Arcybiskup podczas kazania, za które jesteśmy bardzo wdzięczni, bo przyniosą nam ono wiele prawd, refleksji, a także pewien rys historyczny dotyczący bitwy – dziękujemy za ten wykład historyczny… Od 20 lat – jak powiedział Ksiądz Arcybiskup, w Sokółce obchodzone są uroczystości w rocznice Bitwy Niemeńskiej… Ta bitwa zasługuje na to, żeby znaleźć miejsce w centralnych, ogólnopolskich obchodach…”.

“ Nasi dziadowie walczyli tak naprawdę o swoje wyobrażenia o wolnym państwie ponieważ wiedzieli z przekazów swoich przodków że obca władza Polakom nie służy. Dlatego licznie stawali na wezwanie zarówno Marsz. J.Piłsudskiego jak i władz cywilnych. Zgłaszali się do armii po to aby utrzymać to kruche państwo. My dzisiaj jesteśmy im za to wdzięczni, bo bez zwycięskiej walki zarówno nad Wisłą jak i nad Niemnem Państwo Polskie nie przetrwałoby… My dziś na szczęście nie musimy bronić z bronią w ręku niepodległości naszej Ojczyzny, ale bez pamięci o naszych przodkach, którzy własną krwią wytyczali granice i bronili niepodległości nie będziemy narodem, który będzie w stanie dalej przetrwać. O tym mówił również Marsz. Piłsudski. On wiedział, że bez starań kolejnych pokoleń Państwo Polskie nie przetrwa… “ – mówił Minister Edukacji Narodowej Dariusz Piontkowski.

Organizatorami uroczystości obchodów 100. rocznicy Bitwy Niemeńskiej byli: Społeczny Komitet Organizacji Obchodów Stulecia Bitwy Niemeńskiej, któremu przewodniczył Poseł na Sejm RP Jarosław Zieliński,Starosta Sokólski Piotr Rećko, Burmistrz Sokółki, Dziekan Dekanatu Sokólskiego Ksiądz Stanisław Gniedziejko , Proboszcz Parafii pod wezwaniem Św. Antoniego Padewskiego w Sokółce Ksiądz Jarosław Ciuchna, a współorganizatorami byli: Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych . Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Białymstoku, Wojewoda Podlaski, Marszałek Województwa Podlaskiego, 18 Pułk Rozpoznawczy w Białymstoku, Pierwsza Podlaska Brygada Obrony Terytorialnej , Komendant Wojewódzki Policji w Białymstoku, Komendant Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej. Społeczny Komitet Organizacji Obchodów Stulecia Bitwy Niemeńskiej zgromadził cieszących się społecznym szacunkiem reprezentantów różnych instytucji i środowisk w liczbie 62 osób.